KonTumtourism

<p> Đến hôm nay, tôi đã gắn bó với Kon Tum hơn 28 năm. Chẳng biết “kiếp trước” mình có duyên nợ với mảnh đất Kon Tum này hay không, nhưng trong tâm tưởng, tôi sẽ gắn bó với nơi này cho đến hết cuộc đời.</p><p>Mùa hè năm 1988, một người bạn học cùng trường đại học ở Đà Lạt rủ tôi lên Kon Tum chơi vì cậu bạn có người bà con ở đó. Hai ngày rong ruổi và khám phá vùng đất mới mẻ này, cho tôi một cảm nhận vô cùng thú vị. Đó là một thị xã vùng cao “nhỏ bé như trong lòng bàn tay”. Chỉ đi lòng vòng mấy con đường nho nhỏ là hết phố. Khoảng 9 giờ tối, đường phố thưa vắng người đi lại, “phố xá buồn tênh”...</p><p>Nhịp sống ở đây bình yên đến lạ thường. Con người hiền hòa, thân thiện, dễ mến, trên môi lúc nào cũng “nở nụ cười dễ thương”. Khí hậu ở đây tương đối dễ chịu, mát mẻ quanh năm. Dòng sông Đăk Bla hiền hòa, thơ mộng, uốn lượn giữa lòng phố thị, gây ấn tượng khó quên cho lữ khách lần đầu đặt chân đến đây.</p><p>Và khi chia tay Kon Tum, tôi nghĩ rằng sẽ có một lần quay lại thăm nơi này.</p><p>Hè năm 1991, tôi tốt nghiệp đại học rồi về Gia Lai làm việc. Cuối năm đó, Kon Tum và Gia Lai được chia tách làm 2 tỉnh. Cứ ngỡ là sẽ làm việc ở Pleiku đến hết cuộc đời (vì gia đình tôi ở An Khê) nhưng không ngờ “cơ duyên” lại “đưa đẩy” tôi lên Kon Tum.</p><p>Số là khi ấy, tôi đang làm việc tại Báo Gia Lai. Khi mới tách tỉnh, Báo Kon Tum rất thiếu người làm việc. Vào 2 ngày nghỉ cuối tuần, mấy anh ở Báo Kon Tum về Pleiku thăm nhà, sang Báo Gia Lai chơi, đồng thời “rủ tôi” lên Kon Tum làm việc. Mấy lần bị “dụ dỗ”, tôi cũng xuôi tai nên đồng ý xa nhà thêm một lần nữa để đến với mảnh đất Kon Tum.</p><table align="center" cellpadding="0" cellspacing="0" class="tr-caption-container" style="margin-left: auto; margin-right: auto;"><tbody><tr><td style="text-align: center;"><a href="https://blogger.googleusercontent.com/img/b/R29vZ2xl/AVvXsEg2S3DRSX_jNFJWp2nHKaFuEAYxdqDWx0ICvjyPusprt4ZrRxVSQ0MDhSw_hzdcQD2yenIlbuWqGdcMe07-RWY_9Q9Ipa7k_c4a0vE3K08pAdwsoVGCpxjgwmkor4IYmKyj1HYMwMSBy3-H/s2048/duyen-no-voi-kon-tum.jpg" imageanchor="1" style="margin-left: auto; margin-right: auto;"><img border="0" data-original-height="1334" data-original-width="2048" src="https://blogger.googleusercontent.com/img/b/R29vZ2xl/AVvXsEg2S3DRSX_jNFJWp2nHKaFuEAYxdqDWx0ICvjyPusprt4ZrRxVSQ0MDhSw_hzdcQD2yenIlbuWqGdcMe07-RWY_9Q9Ipa7k_c4a0vE3K08pAdwsoVGCpxjgwmkor4IYmKyj1HYMwMSBy3-H/s16000/duyen-no-voi-kon-tum.jpg" /></a></td></tr><tr><td class="tr-caption" style="text-align: center;"><span style="text-align: left;">Làng trong phố.</span></td></tr></tbody></table><p><br />Năm 1992, tôi rời Báo Gia Lai để chuyển lên Báo Kon Tum làm việc. Mấy anh chị em ở Báo Gia Lai được phân công làm ở Báo Kon Tum đều chưa có nhà riêng. Tất cả mọi người đều ở chung khu tập thể, bên cạnh nơi làm việc. Khi lên Kon Tum công tác, tôi cũng ở trong khu tập thể cơ quan Báo Kon Tum.</p><p>Cuộc sống khi ấy còn khó khăn, thiếu thốn trăm bề. Trụ sở làm việc của cơ quan là một dãy nhà cấp 4 xập xệ, cũ nát, cỏ mọc um tùm. Các dãy nhà phía trong là khu tập thể cho cán bộ, phóng viên, biên tập viên và nhân viên. Phương tiện làm việc còn sơ sài, phương tiện đi lại không có, đồng lương ít ỏi nhưng anh chị em vẫn cố gắng vượt qua, phấn đấu làm việc hết mình. Quan hệ đồng nghiệp rất thân thiện, tình cảm chan hòa như anh em ruột thịt.</p><p>Dần dần, tôi cảm thấy yêu mến vùng đất này. Bởi lẽ, tôi đã “kết duyên” với mảnh đất và con người Kon Tum.</p><p>Kon Tum là vùng đất của những sắc màu văn hóa. Vùng đất này có 7 DTTS tại chỗ cùng chung sống lâu đời (Ba Na, Xơ Đăng, Giẻ - Triêng, Gia Rai, Mơ Nâm, Brâu, Hre), kết hợp với các DTTS phía Bắc và người Kinh đến từ các vùng miền trong cả nước, đã tạo nên những bản sắc văn hóa vô cùng độc đáo.</p><table align="center" cellpadding="0" cellspacing="0" class="tr-caption-container" style="margin-left: auto; margin-right: auto;"><tbody><tr><td style="text-align: center;"><a href="https://blogger.googleusercontent.com/img/b/R29vZ2xl/AVvXsEgAdfwPRhR8JsCaN_C6Ts7sORumLmX_wHTXZV_1bXoM67OS1pHCsocJRcOoHzRIX61m6dMI71FoLWo10sRmmPI_QDB53Wv32L1Oatbn5Hy2NINSQop94Ks_1nFPf6-vhNu9eiQ8BJyaB6_D/s1007/duyen-no-voi-kon-tum-1.jpg" imageanchor="1" style="margin-left: auto; margin-right: auto;"><img alt="Hoa anh đào nở trên hồ Đăk Ke." border="0" data-original-height="727" data-original-width="1007" height="462" src="https://blogger.googleusercontent.com/img/b/R29vZ2xl/AVvXsEgAdfwPRhR8JsCaN_C6Ts7sORumLmX_wHTXZV_1bXoM67OS1pHCsocJRcOoHzRIX61m6dMI71FoLWo10sRmmPI_QDB53Wv32L1Oatbn5Hy2NINSQop94Ks_1nFPf6-vhNu9eiQ8BJyaB6_D/w640-h462/duyen-no-voi-kon-tum-1.jpg" title="Hoa anh đào nở trên hồ Đăk Ke." width="640" /></a></td></tr><tr><td class="tr-caption" style="text-align: center;"><span style="text-align: left;">Hoa anh đào nở trên hồ Đăk Ke. </span></td></tr></tbody></table><p><br />Đó là Không gian văn hóa cồng chiêng Tây Nguyên được tôn vinh là Di sản văn hóa phi vật thể của nhân loại. Đó là những lễ hội truyền thống mang đậm bản sắc văn hóa dân tộc (Lễ mừng nhà rông mới, Lễ mừng lúa mới, Lễ đâm trâu, Lễ bỏ mả, Lễ mừng giọt nước...). Là những bài múa xoang, những bài chiêng, những câu chuyện kể sử thi, những bài dân ca... phản ánh đời sống kinh tế, văn hóa, sinh hoạt, tình yêu đôi lứa, gia đình, cộng đồng dân cư. Đó cũng có thể là những nhạc cụ âm nhạc dân gian truyền thống như đàn tơ rưng, sáo, tà vẩu; cũng có thể là nghệ thuật điêu khắc tượng gỗ dân gian với nhiều nét tinh xảo, độc đáo.</p><p>Nghề làm báo tạo điều kiện cho tôi được đi nhiều nơi, tiếp xúc với nhiều người. Rất nhiều thôn, làng của tất cả các xã thuộc các huyện, thành phố trong tỉnh Kon Tum tôi đã từng đến, thậm chí có nơi đã đến nhiều lần. Được đi để tìm hiểu về một vùng đất mới, được trò chuyện với nhiều người trong xã hội làm tôi càng thêm gắn bó với con người và mảnh đất Kon Tum. </p><p>Nhiều lúc ngồi ngẫm nghĩ về cuộc sống, về công việc hiện tại, tôi càng thấm thía câu nói mà ông cha ta đã đúc kết: “Đất lành, chim đậu”. Có lẽ đối với tôi là như vậy. Và tôi nghĩ mình sẽ gắn bó nơi này cho đến hết cuộc đời. Âu đó cũng là do tôi đã “có duyên, có nợ” với vùng đất cực  Bắc Tây Nguyên này.</p><p style="text-align: right;">Quang Định</p>

Bắt đầu khoe sắc cách đây một tuần và đang trong thời điểm rực rỡ nhất, hoa anh đào ở Măng Đen (Kon Plông) đang thu hút du khách thập phương đến thưởng ngoạn, du xuân…<br /><br />Khác với những năm trước, hoa anh đào ở Măng Đen nở trước Tết, thế nhưng năm nay, hoa anh đào nở sau Tết, cũng là dịp người dân du xuân. Vì vậy, hàng ngày có hàng nghìn lượt du khách thập phương đến với Măng Đen để ngắm, chụp ảnh và thưởng lãm vẻ đẹp rực rỡ của hoa anh đào.<br /><br />Sáng 19/2, đi dọc tuyến Quốc lộ 24 từ thành phố Kon Tum lên Măng Đen, chúng tôi bắt gặp không chỉ có du khách trong tỉnh mà còn có nhiều gia đình và các đôi nam nữ ở Gia Lai, Bình Định, Đà Nẵng đi xe máy, ô tô lên Măng Đen để du xuân và để ngắm hoa anh đào nở.<br /><br /><table align="center" cellpadding="0" cellspacing="0" class="tr-caption-container" style="margin-left: auto; margin-right: auto; text-align: center;"><tbody><tr><td style="text-align: center;"><a href="https://blogger.googleusercontent.com/img/b/R29vZ2xl/AVvXsEiQZRluLWHk8XQfhOXrrnX88FcoAuJmL1EuT1Wksakd0ybRlN53KJkG9QVrcFidLmenELYzHQ8pw3J3gjI7enkzgzAfRp2K6AZrL6aKNZ2iDHDL6lsBPm2IvtiVkZi7Uv3IYEF5vxV8biT4/s1600/kon-plong-hoa-anh-dao-no-ro.jpg" imageanchor="1" style="margin-left: auto; margin-right: auto;"><img border="0" data-original-height="307" data-original-width="460" height="213" src="https://blogger.googleusercontent.com/img/b/R29vZ2xl/AVvXsEiQZRluLWHk8XQfhOXrrnX88FcoAuJmL1EuT1Wksakd0ybRlN53KJkG9QVrcFidLmenELYzHQ8pw3J3gjI7enkzgzAfRp2K6AZrL6aKNZ2iDHDL6lsBPm2IvtiVkZi7Uv3IYEF5vxV8biT4/s320/kon-plong-hoa-anh-dao-no-ro.jpg" width="320" /></a></td></tr><tr><td class="tr-caption" style="text-align: center;">Du khách thập phương đến Măng Đen ngắm hoa anh đào </td></tr></tbody></table><br />Địa điểm được du khách yêu thích, tìm đến ngắm hoa là khu vực hồ Đăk Ke. Bởi, hồ Đăk Ke là nơi tập trung những cây hoa anh đào lớn, nhiều năm tuổi, dáng thế đẹp, hoa nở rực rỡ in bóng dưới mặt hồ trong vắt, xung quanh là đồi thông vi vu gió ngàn.<br /><br />Tại đây, chúng tôi bắt gặp nhiều đôi nam nữ tỏ ra khá thích thú, tạo dáng lưu lại những bức ảnh đẹp bên cây hoa anh đào rực rỡ.<br /><br />Không giấu được niềm vui, bạn Nguyễn Thành Tùng (20 tuổi, ở thành phố Pleiku, tỉnh Gia Lai) tấm tắc khen: Đẹp! Quá đẹp! Đây là lần đầu tiên em được ngắm hoa anh đào nở nhiều, rực rỡ như thế này; khung cảnh ở đây cũng tuyệt vời, khí hậu mát mẻ, trong lành, thật là hấp dẫn!<br /><br /><table align="center" cellpadding="0" cellspacing="0" class="tr-caption-container" style="margin-left: auto; margin-right: auto; text-align: center;"><tbody><tr><td style="text-align: center;"><a href="https://blogger.googleusercontent.com/img/b/R29vZ2xl/AVvXsEgszqZu7xCrUNJGMC8xnt34jxD3pR1iYe4Tlnpw1hEMKkArEJQ3mEGErlsIjBwVdXR-ceEUKIccB_MFOhej4oNyTm9Y5rmRg4wSwpuvRjIYBaFagKLalrxCd_U-t2c2ezuD0545uo7-3u4c/s1600/kon-plong-hoa-anh-dao-no-ro-1.jpg" imageanchor="1" style="margin-left: auto; margin-right: auto;"><img border="0" data-original-height="307" data-original-width="460" height="213" src="https://blogger.googleusercontent.com/img/b/R29vZ2xl/AVvXsEgszqZu7xCrUNJGMC8xnt34jxD3pR1iYe4Tlnpw1hEMKkArEJQ3mEGErlsIjBwVdXR-ceEUKIccB_MFOhej4oNyTm9Y5rmRg4wSwpuvRjIYBaFagKLalrxCd_U-t2c2ezuD0545uo7-3u4c/s320/kon-plong-hoa-anh-dao-no-ro-1.jpg" width="320" /></a></td></tr><tr><td class="tr-caption" style="text-align: center;">Hoa anh đào khoe sắc bên hồ Đăk Ke</td></tr></tbody></table>Bạn Nguyễn Thanh Tùng cho biết, sở dĩ hôm nay lên Măng Đen vì được nghe bạn bè đi về kể và xem trên các mạng xã hội thấy hoa anh đào nở đẹp quá. Vậy là Tùng cùng bạn gái và một số bạn bè ở Gia Lai rủ nhau đi xe máy lên Măng Đen để được thỏa thích ngắm hoa anh đào.<br /><br />“Hoa anh đào nở rực rỡ, đẹp quá, chúng em đã không phí công chạy xe cả trăm cây số lên đây. Sang năm chúng em sẽ rủ thêm nhiều bạn bè lên Măng Đen”- Thanh Tùng cho biết.<br /><br />Cũng tại hồ Đăk Ke, chúng tôi còn bắt gặp những đoàn du khách đi xe ô tô biển số ở tận các tỉnh miền Nam như Tiền Giang, Bến Tre, Bà Rịa- Vũng Tàu cũng lên Măng Đen du xuân và thưởng lãm hoa anh đào.<br /><br />Ông Nguyễn Văn Tấn (60 tuổi, ở tỉnh Tiền Giang) cho biết: Năm nay, sau Tết, chúng tôi cùng 3 gia đình khác thuê chiếc xe 16 chỗ đi du lịch dọc Tây Nguyên. Điểm đầu tiên chúng tôi lựa chọn để tham quan là thắng cảnh Măng Đen của tỉnh Kon Tum. Thật may mắn, đến đây đúng dịp hoa anh đào nở rộ đẹp quá. Ai cũng thấy mãn nhãn với cảnh đẹp nơi đây.<br /><br />“Tôi thực sự hài lòng khi chọn Măng Đen là điểm đến trong hành trình du xuân này. Tôi thực sự ấn tượng trước cảnh sắc nơi đây, đặc biệt khí hậu trong lành, mát mẻ và lại được ngắm hoa anh đào nở tại Măng Đen. Thật là một chuyến đi đầy ấn tượng”- ông Tấn tâm sự.<br /><br />Theo UBND huyện Kon Plông, những ngày qua, mỗi ngày có hàng nghìn lượt du khách đến với Măng Đen thăm những danh lam, thắng cảnh và ngắm hoa anh đào nở. Đặc biệt, ngày thứ Bảy, Chủ nhật vừa qua (16 và 17/2) khách đến tham quan khá đông, có đến cả vài nghìn người đến ngắm, chụp ảnh với hoa anh đào trên địa bàn và điểm được du khách đến nhiều nhất là khu vực hồ Đăk Ke, hồ Toong Đàm, thác Pa Sỹ…  <br /><br />Với khí hậu mát mẻ, thuận lợi cho việc trồng các loại hoa nên ngoài việc phát triển các loại rau, hoa xứ lạnh, huyện Kon Plông trồng thêm loại hoa anh đào. Cho đến nay, toàn huyện đã trồng được khoảng 30.000 ngàn cây hoa anh đào. Đặc biệt, hoa anh đào trồng ở Măng Đen phù hợp nên đến mùa, hoa nở rực rỡ, thu hút khá đông du khách thập phương đến với Măng Đen.<br /><br />Để ngắm hoa anh đào vào dịp xuân, du khách không phải đi đến Nhật Bản xa xôi mà chỉ cần tới Khu du lịch quốc gia Măng Đen, huyện Kon Plông. Du khách nhất định sẽ đắm say với vẻ đẹp hoa anh đào nơi đây vào thời điểm nở rộ như hiện nay khi đến với Măng Đen…<br /><br /><div style="text-align: right;">Văn Phương</div>

Khi mai rừng bắt đầu bung nở những cánh hoa đầu tiên, rực rỡ, ấm áp như nắng phương Nam, là lúc mùa Xuân tràn về núi rừng Kon Tum. Khắp các buôn làng người Ba Na ngập tràn không khí nhộn nhịp, vui tươi đón Tết.<br /><br /><div class="separator" style="clear: both; text-align: center;"><a href="https://blogger.googleusercontent.com/img/b/R29vZ2xl/AVvXsEh71XzqBQiWeq4zoAyfA2fKqmkduQBLBhB6m96hZWShhocntnqzYMwIvBcNyRpzOeo6AaD-GQuV1Pne7wOwWVhsGCs2kmrzTc9X6CqWATfaqhYN75kMrU-cOFHbJc-4wLpTWqQtH-3F_odE/s1600/nguoi-ba-na-kon-tum-nong-say-trong-sac-xuan.jpg" imageanchor="1" style="margin-left: 1em; margin-right: 1em;"><img border="0" data-original-height="567" data-original-width="1000" height="181" src="https://blogger.googleusercontent.com/img/b/R29vZ2xl/AVvXsEh71XzqBQiWeq4zoAyfA2fKqmkduQBLBhB6m96hZWShhocntnqzYMwIvBcNyRpzOeo6AaD-GQuV1Pne7wOwWVhsGCs2kmrzTc9X6CqWATfaqhYN75kMrU-cOFHbJc-4wLpTWqQtH-3F_odE/s320/nguoi-ba-na-kon-tum-nong-say-trong-sac-xuan.jpg" width="320" /></a></div><div class="separator" style="clear: both; text-align: center;"><br /></div>Những chàng trai với cánh tay rám nắng, những cô gái với đôi má ửng hồng, hồi hộp mong chờ khoảnh khắc bước sang mới. Cụ già ngồi bên hiên, gương mặt lấp lánh niềm vui, bâng khuâng nhớ về thời trẻ. Dưới cầu thang nhà sàn, tiếng trẻ nô đùa, cười giòn giã, thơ ngây, …<br />Người Ba Na đã có mặt trên mảnh đất Kon Tum nắng gió từ hàng trăm năm trước, họ ăn Tết theo từng dịp mang ý nghĩa tâm linh hoặc theo vòng thời gian, có các lễ hội chính như: Lễ hội mừng lúa mới, Lễ bỏ mả, Lễ nhà rông mới,… Nhưng những năm gần đây, Tết Nguyên đán (Chruh-kâl) đã trở thành lễ hội quan trọng, có ý nghĩa không chỉ với từng cá nhân mà còn với cả buôn làng, cộng đồng.<br /><br />Người Ba Na chuẩn bị Tết khá cầu kì, trước cả tháng đồng bào bắt đầu rục rịch làm rượu cần – thức uống không thể thiếu trong bất kì dịp lễ hội nào. Rượu cần là nhịp cầu nối những bờ vui, khiến cho người xa lạ hóa gần gũi, trò chuyện cởi mở xóa nhòa danh giới chủ và khách, làm cho nam nữ trở nên thân quen.<br /><br />Chị Y Thái (làng Kon Tum Kpâng, thành phố Kon Tum) vừa rải cơm rượu ra phơi vừa cười tươi: “Năm nay nhà mình đã chuẩn bị 6 ghe rượu cần rồi đó. Rượu cần nhà mình làm bằng nếp nương, nên rất thơm, ngọt, đậm đà, uống mãi không chán. Ngày Tết còn đón anh em, họ hàng từ nơi xa đến chơi, ngồi kể chuyện, uống rượu cần, vui lắm”.<br /><br />Tùy từng điều kiện của mỗi nhà, mà sẽ nấu rượu cần bằng gạo, kê hay bằng ngô, mỗi loại lại cho mùi vị và nồng độ rượu khác nhau. Bí quyết tạo nên hương vị nồng say của rượu cần lại nằm ở loại men đặc biệt làm từ lá cây rừng với kĩ thuật gia giảm được giữ kín. Khi thấy cơm rượu đã lên men vừa đủ, có mùi thơm thì đổ vào ghè, phủ lá chuối bên trên rồi đem cất vào chỗ mát mẻ, sau khoảng 2 tuần thì dùng được.<br /><br />Tiếp theo là việc chuẩn bị các món ăn đã khách, đó là những món ngon, vật lạ không dễ gì có được trong bữa cơm ngày thường. Người Ba Na tập trung sống ở vùng thung lũng, đồng bằng nhỏ hẹp như thành phố Kon Tum, thị trấn Đăk Hà,… Nơi đổ về nguồn của những con sông, con suối, do vậy nguyên liệu trong ẩm thực cũng là sản vật của sông suối như cá suối, tôm tươi, ếch nhái… phối hợp với các loại gia vị có mùi hắc (sả, ớt, tiêu rừng), rau rừng. Điều này rất phù hợp với quy luật ẩm thực, vì sản vật sông suối thường mang tính hàn, cần có gia vị nóng để cân bằng, và cũng để giảm vị tanh, thêm vị ngon lành.<br /><br />Có thể kể đến món cá bống gói lá é, cá khô nướng muối ớt, lươn nấu cà đắng, tôm lam rau dớn,… Vẫn là thiếu sót nếu không nhắc đến các món thịt rừng nướng ống lồ ô, đây là cách chế biến đơn giản nhưng lưu giữ trọn vẹn vị ngọt tự nhiên của thịt dúi, thịt chuột, heo rừng,… Thịt bẫy về được đem thui qua trên bếp lửa rồi mới cạo lông, xẻ thịt, chặt từng khúc nhỏ. Tiếp theo là tách riêng xương ra, chọn lấy miếng thịt ngon để trộn gia vị, cho vào ống lô ô, nút kín bằng lá chuối rồi để lên bếp lửa. Mỗi món ăn đều có hương vị riêng, độc đáo, chứa đựng cả tấm lòng của người Ba Na.<br /><table align="center" cellpadding="0" cellspacing="0" class="tr-caption-container" style="margin-left: auto; margin-right: auto; text-align: center;"><tbody><tr><td style="text-align: center;"><a href="https://blogger.googleusercontent.com/img/b/R29vZ2xl/AVvXsEhW7CLGtpTdUEdr8LZgdDMXw_peCl-WOx0kqnr2o9YNAMdVwQaTpYD44SAaqAQIwkZCoH8Veq9tDKdlK10FSW4p1kvgnfmk6ErPur8JMT66eUvfgvQo19ykd1TvCprUYU94cCZcbPfY64zs/s1600/nguoi-ba-na-kon-tum-nong-say-trong-sac-xuan-1.jpg" imageanchor="1" style="margin-left: auto; margin-right: auto;"><img border="0" data-original-height="271" data-original-width="364" height="238" src="https://blogger.googleusercontent.com/img/b/R29vZ2xl/AVvXsEhW7CLGtpTdUEdr8LZgdDMXw_peCl-WOx0kqnr2o9YNAMdVwQaTpYD44SAaqAQIwkZCoH8Veq9tDKdlK10FSW4p1kvgnfmk6ErPur8JMT66eUvfgvQo19ykd1TvCprUYU94cCZcbPfY64zs/s320/nguoi-ba-na-kon-tum-nong-say-trong-sac-xuan-1.jpg" width="320" /></a></td></tr><tr><td class="tr-caption" style="text-align: center;">Cá bống nướng lá é</td></tr></tbody></table><br /><table align="center" cellpadding="0" cellspacing="0" class="tr-caption-container" style="margin-left: auto; margin-right: auto; text-align: center;"><tbody><tr><td style="text-align: center;"><a href="https://blogger.googleusercontent.com/img/b/R29vZ2xl/AVvXsEiYrr11O5GkEeCwGsBSmo_oe1hkIyosTtPXAGUfS6mnUhOqxVVRXPx383MBYlSoFZ-eHtWM0x8njEFBdp_E62Y8-OshtagMcubOQHd7IrKoXWH5KTJVSd9QCdHniIw8ozWaGJnSU2BkcFx-/s1600/nguoi-ba-na-kon-tum-nong-say-trong-sac-xuan-2.jpg" imageanchor="1" style="margin-left: auto; margin-right: auto;"><img border="0" data-original-height="271" data-original-width="367" height="236" src="https://blogger.googleusercontent.com/img/b/R29vZ2xl/AVvXsEiYrr11O5GkEeCwGsBSmo_oe1hkIyosTtPXAGUfS6mnUhOqxVVRXPx383MBYlSoFZ-eHtWM0x8njEFBdp_E62Y8-OshtagMcubOQHd7IrKoXWH5KTJVSd9QCdHniIw8ozWaGJnSU2BkcFx-/s320/nguoi-ba-na-kon-tum-nong-say-trong-sac-xuan-2.jpg" width="320" /></a></td></tr><tr><td class="tr-caption" style="text-align: center;">Tôm lam rau dớn</td></tr></tbody></table><br />Ngày đầu năm mới, những người trong nhà dậy sớm để cùng nhau sửa soạn mâm cỗ cúng Giàng. Mâm cỗ cúng khá đơn giản thường chỉ có con gà trống luộc và ghe rượu cần, người cao tuổi trong nhà trang trọng thắp nén nhang tạ ơn trời đất đã phù hộ cho gia đình một năm yên bình và cầu mong Giàng phù hộ một năm mới nhiều may mắn. Sau đó, tập trung cả gia đình lại, cùng ăn bữa cơm đầu năm rồi lần lượt đi thăm từng gia đình trong làng.<br /><br />Cũng như người Kinh, Tết Nguyên đán của người Ba Na là thời gian để lũ trẻ vui chơi thỏa thích, người già thăm hỏi nhau, còn các chàng trai cô gái thì có thời gian tìm hiểu, bộc lộ tình cảm. Khi có khách quý đến chơi Tết, đích thân người chủ nhà sẽ xuống tận chân cầu thang đón tiếp, mời khách lên nhà ăn bữa cơm, uống rượu cần. Người Ba Na rất hiếu khách, trọng nghĩa tình, một khi họ đã yêu quý bạn thì nhất định sẽ dành mọi quan tâm.<br /><br />Cụ bà Y Trăng (làng Kon Rờ Bàng, thành phố Kon Tum) cho biết:“Mỗi khi có khách đến nhà vào dịp Tết, dù là trong họ hàng hay người xa xôi chưa từng quen biết thì người làng mình cũng quý mến lắm, tiếp đón niềm nở. Nếu khách lớn tuổi thì được mời ngồi đầu mâm cơm, trò chuyện cùng những người già, nếu khách trẻ thì thường ngồi bên sân nhà, nơi rộng rãi để cùng trò chuyện cho thoải mái.”<br /><br /><table align="center" cellpadding="0" cellspacing="0" class="tr-caption-container" style="margin-left: auto; margin-right: auto; text-align: center;"><tbody><tr><td style="text-align: center;"><a href="https://blogger.googleusercontent.com/img/b/R29vZ2xl/AVvXsEi9K8tl_aOk2rOFdtQrCiOSguaz96pbE4ALZXOiXOuMfMpx6TgfJDpFKauVWr-Mdgq_cDlMUkOKIxiJkZ3Am_ttyoDF9-5Nz4sHbx_Vc_KnNsodGoQI-Hv1naL8am54PsdIrUuc6VM7MCW8/s1600/nguoi-ba-na-kon-tum-nong-say-trong-sac-xuan-3.jpg" imageanchor="1" style="margin-left: auto; margin-right: auto;"><img border="0" data-original-height="271" data-original-width="363" height="238" src="https://blogger.googleusercontent.com/img/b/R29vZ2xl/AVvXsEi9K8tl_aOk2rOFdtQrCiOSguaz96pbE4ALZXOiXOuMfMpx6TgfJDpFKauVWr-Mdgq_cDlMUkOKIxiJkZ3Am_ttyoDF9-5Nz4sHbx_Vc_KnNsodGoQI-Hv1naL8am54PsdIrUuc6VM7MCW8/s320/nguoi-ba-na-kon-tum-nong-say-trong-sac-xuan-3.jpg" width="320" /></a></td></tr><tr><td class="tr-caption" style="text-align: center;">Heo rừng nướng ống.</td></tr></tbody></table>Họ dọn cơm ra nhưng không đĩa để đựng thức ăn, mà trải lá chuối, mỗi món ăn được đổ ra từng mảng, màu xanh mộc mạc của lá làm các món ăn thêm ngon lành. Người chủ nhà mời nhiệt tình, khách cũng ăn thực bụng, nếu như khách sáo, e ngại mà ăn chút ít lấy lệ sẽ bị chủ nhà trách móc, cho rằng món ăn họ nấu không ngon hoặc khách không có tình cảm, không thật lòng, thật dạ.<br /><br />Khách đã đến nhà, dù già dù trẻ, dù đàn ông hay đàn bà thì nhất định phải ngồi bên ghe rượu cần chung vui với gia đình. Đại diện gia đình, người già sẽ mở miệng ghè, cắm cần vào, đổ nước lã tràn đến miệng ghè, cắm cần hút vào.<br /><br />Khác với tục lệ người Kinh cùng nhau nâng ly rượu, người Ba Na để chủ nhà thử rượu trước, hớp đầu tiên nhổ đi. Điều này bắt nguồn từ tục lệ xa xưa, để đảm bảo rượu không có độc. Sau đó chủ nhà trang trọng mời khách thử rượu, khách phải đón nhận cần bằng tay phải hoặc hai tay, vì với đồng bào Ba Na, cầm tay trái là tỏ ra coi thường gia chủ.<br /><br />Lúc uống thì phải uống thật sự, không được ngậm trong miệng cũng không được lén nhổ đi, như thế là không thật lòng, không quý mến chủ nhà. Bên ghè rượu cần, người già kể về những kỉ niệm xa xưa, trai gái dần trở nên mạnh dạn, gần gũi nhau, chia sẻ tâm tình. Càng về đêm, men say núi rừng càng thấm đẫm vào mỗi người, cả chủ và khách đều không còn khoảng cách, trò chuyện rôm rả liên tục.<br /><br />Mặc dù, đã có nhiều đổi thay nhưng người Ba Na vẫn lưu giữ những nét truyền thống của dân tộc mình trong dịp Tết Nguyên đán: vẫn là hương vị nồng say của rượu cần, vẫn là vị ngọt của thịt rừng, vị đậm đà của những món ngon dân dã, và vẫn tiếng cồng chiêng vang vọng bản làng, báo hiệu một năm mới với nhiều hi vọng, mừng vui.<br /><br /><div style="text-align: right;">Theo TTĐT Kon Tum</div>